دکتر محسن حاجی زین العابدینی، دبیر هفتمین جشنواره مروجان کتابخوانی کشور و رئیس شبکه مروجان کتابخوانی ضمن اعلام خبر برگزیده شدن نشریه آی بولتن در بخش بین الملل هفتمین جشنواره مروجان کتابخوانی، گزارش مفصلی را از برگزاری این جشننواره به شرح زیر ارائه کرد:

کتاب و مطالعه در زمره شاخصهای مهم توسعه پایدار یک سرزمین به شمار می آیند. کشور ایران با قدمت و سابقه دیرینه تاریخی و فرهنگی خود، برای توسعه همه جانبه نیازمند نگاه جدی به امر مطالعه و ترویج کتابخوانی است. چنانکه آمار و ارزیابی ها نشان می دهد، کشور ایران در زمینه ها مطالعه و کتابخوانی، با چالشهایی مواجه است که یکی از مهمترین آنها، فقدان ساز و کارهای درست راهنمایی و تشویق به مطالعه است. ترویج کتابخوانی به تمامی فعالیتهایی اطلاق می شود که به معرفی، علاقه مندسازی و آموزش روشهای درست مطالعه و کتابخوانی می پردازد و با شناسایی کاستی ها و چالشهای مطالعه، زمینه را برای مطالعه موثر و عمیق در بین تمامی افراد جامعه فراهم می آورد.

جشنواره تقدیر از مروجان کتابخوانی با این هدف شکل گرفته است که بتواند با شناسایی وضعیت موجود ترویج کتابخوانی کشور، نقاط ضعف و قوت این حوزه را شناسایی کرده و برای توسعه صحیح فعالیتهای کتابخوانی، شرایط مساعدی را فراهم آورد. همچنین، با شناسایی افراد و سازمانهای مشتاق در این حوزه و ایجاد شبکه ارتباطی و همکاری بین آنها، به ارتقاء فعالیتهای ترویج کتابخوانی کشور کمک کند.

در ابتدای شکل گیری این جشنواره در سال 1393، تعریف و شناخت درستی از فعالیتهای ترویج کتابخوانی وجود نداشت اما به مرور زمان هم حدود و تعریف این حوزه مشخص شد و هم افراد مختلفی با علاقه مند شدن به این زمینه فعالیت داوطلبانه و فرهنگی، به توسعه و گسترش مرزهای آن بر اساس فعالیتهای خلاقانه کمک کردند. شاید بتوان گفت که مهمترین دستاوردهای این سالهای جشنواره، رسیدن به تعریف و مرزبندی صحیح مفاهیم این حوزه، شناسایی و تشویق افراد و سازمانهای مشتاق و داوطلب، معرفی زمینه های خلاقانه در حوزه ترویج کتابخوانی و از همه مهمتر شبکه سازی در بین مروجان کتابخوانی کشور است و حتی فعالیتهای برون مرزی آن است.

این جشنواره باهمت شبکه مروجان کتابخوانی و حمایت و همکاری معاونت امور فرهنگی و دفتر مطالعات و برنامه ریزی فرهنگی و نهادهای دولتی و غیر دولتی همکار و انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران، با در نظر گرفتن شرایط کنونی کشور و همه گیری ویروس کوئید19، فعالیت خود را با تشکیل دبیرخانه هفتمین جشنواره تقدیر از مروجان کتابخوانی (با رویکرد فضای مجازی) از تیرماه سال جاری آغاز و تا سوم اسفند ماه 1399 انجام شد. مروجان علاقمند و داوطلب در بخش‌های زیر مستندات فعالیتهای ترویجی خود را در طی یکسال، به دبیر خانه ارسال کردند:

• بخش گروه‌ها و نهادهای غیردولتی که یکی از فعالیت های آن‌ها ترویج کتاب‌خوانی است مانند:

سازمان‌های مردم نهاد، واحدهای صنفی (مانند: مراکز توانبخشی، خیریه‌ها، نانوایی‌ها، مغازه‌داران، آرایشگاه‌ها و…)، بخش خصوصی و مراکز خدمات عمومی (مانند: بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها، آموزشکده‌ها، مراکز تفریحی و…)، فضاهای مجازی و مروجان الکترونیکی (مانند: فعالان شبکه‌های اجتماعی، برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی، مطبوعات، اپلیکیشن‌های کتابخوانی، پادکست‌ها و…) و …

• بخش افراد (هر فردی که ‌در زمینه ترویج کتابخوانی فعالیت داوطلبانه داشته باشد می‌تواند در این بخش شرکت کند) مانند:

استادان دانشگاه و مراکز آموزشی، مادران، زنان خانه‌دار،کشاورزان، مروجان عشایر، کارکنان بیمارستان‌ها (اعم از پزشکان، پرستاران، بهیاران و …)، رانندگان، نانواها، معلمان، دانش‌آموزان، امامان‌ جماعت،کتابداران، مربیان مهد کودک، هنرمندان، کتابفروشان، نویسندگان، مترجمان، قضات، کسبه، دانشجویان، بازنشستگان، کتابداران مدارس و …

• بخش بین‌الملل:
  • گروه‌ها و افراد فارسی‌زبانِ مروج کتاب در خارج از کشور
  • گروه‌ها و افراد خارجیِ فعال مروج کتاب در ایران
  • فعالیت‌هاي ترويج کتابخواني در کشورهای فارسی‌‌زبان یا دارای جمعیت‌های بزرگ فارسی‌‌زبان
• بخش نگاه ویژه:
  • مروجان حوزه بهداشت و سلامت
  • مروجان مبادله کنندگان کتاب
  • مادران مروج
  • خبرنگاران و مروجان بخش رسانه های دیجیتالی
• بخش نشان استمرار:

افراد یا گروه‌هایی که در دوره‌های گذشته برگزیده یا شایسته تقدیر شده‌اند نمي‌توانند در بخش‌هاي ديگر شرکت کنند. آن‌ها مي‌توانند با ارائه گزارشی از فعالیت‌های گذشته و فعالیت‌های متفاوت جاری و طرح‌های نو در این بخش شرکت کنند.

روند اجرایی و برگزاری جشنواره

• برگزاری جلسات هماهنگی جشنواره توسط “شورای هماهنگی شبکه مروجان کتابخوانی کشور” از آغاز سال 1399
• تهیه طرح جشنواره توسط شورا و ارائه به دفتر مطالعات و برنامه ریزی فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
• تائید برگزاری جشنواره توسط دفتر مطالعات و برنامه ریزی
• تعیین دکتر محسن حاجی زین العابدینی به عنوان دبیر هفتمین دوره جشنواره
• تشکیل دبیرخانه برگزاری هفتمین جشنواره ،تیرماه 1399
• تهیه فراخوان جشنواره و اعلام و ارسال آن
• ایجاد بانک اطلاعاتی جشنواره بر روی سایت “شبکه کتابخوانی کشور”^[1] برای ثبت نام و ارسال مستندات
• تهیه رایانامه شبکه به عنوان بستر اصلی ارسال آثار به جشنواره به نشانی: ketab@gmail.com
• راه‌اندازی شورای برنامه‌ریزی با دعوت از افراد و گروه‌های فعال و منتخبان سال گذشته؛
• تشکیل ستاد خبری؛
• تدوین فراخوان به فارسی و غیرفارسی؛
• برگزاری کارگاههای ترویج کتابخوانی و آشنایی با شیوه های ترویج به صورت آنلاین و حضوری بارعایت پروتکل های بهداشتی
• برگزاری مراسم اختتامیه تقدیر از افراد و گروه‌ها با حضور مسئولان و تشکل‌ها و افراد فعال در سراسر کشور در فضای مجازی آپارت شبکه ترویج کتابخوانی ایران و اینستاگرام شبکه مروجان در روز یکشنبه 3 اسفند1399 در استودیو رسانه های دیجیتال
• گفتگو با منتخبان و شایستگان تقدیر با همکاری رادیو فرهنگ در برنامه کتاب بان

آمار هفت دوره برگزاری جشنواره

شورای برنامه‌ریزی این دوره از گروه‌ها و افراد برگزیده سال گذشته و از متخصصان ذیربط تشکیل شد، که پس از ارزیابی و آسیب‌شناسی دوره های قبل، شاخص‌های زیر را برای ارزیابی آثار رسیده تعیین کردند:

• تأثیر پایدار در گسترش کتاب‌خوانی میان مردم؛
• خلاقیت و نوآوری در برنامه‌ها و شیوه‌های اجرایی؛
• استفاده مناسب از مشارکت مردم و چهره‌ها؛
• استفاده خلاقانه و بهینه از امکانات و ظرفیت‌های عمومی و مردمی؛
• قابلیت معرفی به سایر مناطق به‌عنوان الگو؛
• اثربخشی فعالیت‌های کتابخوانی در رفتارهای اجتماعی یا فعالیت‌های عمومی مردم؛
• فعالیت های فضای مجازی
• فعالیت به شکل داوطلبی (شاخص ترجیحی)؛
• فعالیت در قالب گروهی (شاخص ترجیحی)؛

هیات داوران

ترکیب هیئت داوری به گونه ای بود که همه گروه‌های غیردولتی و مردم نهاد و متخصصان مرتبط با هر یک از موضوعات در ارزیابی حضور داشتند  و داوری همه جانبه نگری صورت پذیرفت.

داوران مرحله دوم:

• فرمهر منجزی
• فرح حق نژاد
• کیمیا امینی
• فریبا اقدامی
• اسماعیل یزدانپور
• مریم انصاری

اسامی برگزیدگان ششمین دوره جشنواره تقدیر از مروجان کتابخوانی

فیلم مراسم اختتامیه از طریق این لینک قابل مشاهده است

[1] . www.bookpromotion.ir