نامه‌ای از سوی انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران خطاب به وزیر آموزش و پرورش، دکتر علیرضا کاظمی در ارتباط با احیای پست کتابدار آموزشگاهی ارسال شده است.
متن کامل نامه جهت اطلاع علاقمندان در زیر آمده است:
جناب آقای دکتر علیرضا کاظمی
وزیر محترم آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران
با سلام و احترام؛
همانطورکه مستحضرید نزدیک به دو دهه از حذف پست کتابدار و در نتیجه تضعیف یا حذف کتابخانه‌های آموزشگاهی در وزارت آموزش و پرورش می‌گذرد، در حالی که تحولات جهانی در نظام آموزش و پرورش نشان می‌دهد که کتابخانه‌های آموزشگاهی به‌عنوان مراکز تخصصی و کتابداران به‌عنوان مشاوران اطلاعاتی، نقش محوری در توسعه سواد اطلاعاتی، تقویت مهارت‌های پژوهشی و گسترش فرهنگ مطالعه دارند. دانش‌آموزان و اولیای مدرسه در مواجهه با چالش‌های دنیای اطلاعات، با دسترسی به منابع کمک آموزشی و تصمیم‌گیری‌های آگاهانه، می‌توانند از چنین امکاناتی بهره ببرند و از کتابخانه به‌عنوان بستر تقویت یادگیری و تفکر خلاق استفاده کنند. همچنین یکی از مسائلی که باید بیشتر بر آن تاکید شود، محروم بودن مدارس دولتی از کتابخانه آموزشگاهی و لزوم رعایت عدالت آموزشی میان اقشار جامعه است. در حالی که اغلب دانش‌آموزان و دبیران مدارس غیردولتی از امکانات کتابخانه سود می‌برند، عموم دانش‌آموزان مدارس دولتی از این امکان کم‌بهره و یا بی‌بهره‌اند.
در طول این سال‌ها، انجمن علمی کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران تلاش کرده است با تعامل با معاونت پرورشی، معاونت برنامه‌ریزی و سایر بخش‌های وزارت متبوعه، اثرات حذف پست کتابدار را به اطلاع مسئولین برساند و تمام تلاش خود را برای بهبود وضعیت کتابخانه‌های آموزشگاهی مصروف دارد. متأسفانه، تغییرات مدیریتی مکرر مانع از اجرای برنامه‌های زیربنایی موردنیاز در این بخش شده است. پیشنهاد می‌شود با توجه به اهمیت تقویت سواد خواندن و نقش کتابخانه‌ها در کارکردهای فرهنگی و اجتماعی مدارس، پست کتابدار آموزشگاهی احیاء شود. سپردن اداره کتابخانه‌های آموزشگاهی به مربیان پرورشی یا دانش‌آموزان به‌عنوان کتابدار-دانش‌آموز، نمی‌تواند جایگزین مناسبی برای عملکرد تخصصی کتابداران باشد.
در ادامه، خلاصه‌ای از راهکارهای تخصصی که پیش از این نیز در نشست‌ها و جلسه‌های مشترک با مدیران وقت وزارتخانه (از جمله نشست‌های برگزار شده در سال‌های 1398 و 1401 با معاونت‌ها و مدیریت‌های وزارت آموزش و پرورش) ارائه شده، جهت استحضار و دستور اقدام لازم تقدیم می‌شود:
● تشکیل کارگروه تخصصی به منظور تدوین نقشه راه جامع برای توسعه کتابخانه‌ها و ترویج خواندن با حضور متخصصان و کارشناسان مربوطه
● استفاده بیشتر از ظرفیت‌های مردمی به منظور توسعه فرهنگ کتابخانه‌سازی و اهدای منابع اطلاعاتی به کتابخانه‌های آموزشگاهی
● استانداردسازی فضاها و خدمات کتابخانه‌ای در کتابخانه‌های آموزشگاهی
● راه‌اندای کتابخانه دیجیتال ملی برای ایجاد بسترهای نوین و دسترسی به منابع آموزشی و کمک‌آموزشی دیجیتال
● راه‌اندازی پویش‌هایی برای توسعه سواد اطلاعاتی و رسانه‌ای در جامعه معلمان، دانش‌آموزان و خانواده‌های آنها
● شناسایی و معرفی نمونه‌های موفق کتابخانه‌های مدارس به منظور الگوسازی
● برنامه‌ریزی و برگزاری دوره‌های آموزشی برای معلمان و مربیان تربیتی در زمینه مهارت‌های کتابداری و ترویج کتابخوانی
● بهره‌گیری از نتایج پژوهش‌های مرتبط و همچنین آزمون‌های ملی و بین‌المللی نظیر پرلز برای طراحی برنامه‌های ارتقای فرهنگ مطالعه
در پایان، این انجمن با داشتن کمیته‌ای فعال در حوزه کتابخانه‌های آموزشگاهی و بهره‌گیری از طیف وسیعی از کتابداران متخصص و زبده، آمادگی خود را برای همراهی با آن وزارتخانه معظم در راستای عملیاتی‌سازی پیشنهادهای فوق و همچنین اتخاذ تصمیمی راهبردی و آینده‌نگرانه در جهت احیای نقش کتابداران و کتابخانه‌های آموزشگاهی اعلام می‌دارد. امید است با تدبیر و حمایت آن مقام عالی، گام‌های عملی در مسیر احیای کتابخانه‌های آموزشگاهی برداشته شده و شاهد تأثیرات مثبت این تصمیم در ارتقای سطح آموزش و پرورش کشور باشیم.
با تشکر
محمد زره ساز
رئیس انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران
