گزارش پیش نشست اول کتابخانه های آموزشگاهی در چهارمین کنگره متخصصان علوم اطلاعات

 

برگزاری موفق نشست نیازمند همکاری و همفکری استادان محترم و کتابداران و علاقمندان کتابخانه های مدارس هستیم. در نظر است این نشست ها به شکل گیری شاخه کتابخانه های آموزشگاهی انجمن بیانجامد تا بتوان از این راه برنامه های منسجم وهماهنگی برای کتابداران کتابخانه های آموزشگاهی فراهم نمود. در حال حاضر کتابداران کتابخانه های آموزشگاهی از حضور یکدیگر مطلع نبوده و به صورت هماهنگ و مسنجم عمل نمی کنند. لذا توسعه علمی و حرفه ای در این حیطه بسیار کند است و لازم است تلاش حرفه ای خود را در جایگاه یک کتابدار در ارتقای کتابخانه های آموزشگاهی مصروف داریم و تا رسیدن به جایگاه واقعی کتابخانه آموزشگاهی و به کارگیری کتابدار متخصص در آن از تلاش باز نایستیم.

برای برگزاری جلسه پیش نشست، و ایجاد انگیزه برای حضور کتابداران مدارس، بنا شد که جلسه در یکی از کتابخانه های آموزشگاهی برگزار گردد. برای این منظور با دبیرستان فایزون واقع در منطقه دو آموزش و پرورش در منطقه طرشت هماهنگی به عمل آمد و اولین نشست با موضوع نیازمندی های آموزشی و صلاحیت های کتابدار کتابخانه آموزشگاهی برگزار گردید. گزارشی از این نشست را می توانید در ادامه بخوانید:

روز دوشنبه 26 شهریور 1397ساعت 4 بعد از ظهر، در منطقه طرشت تهران به انتهای خیابان امرالهی که رسیدم و وارد ساختمان دبیرستان فائزون، در طبقه اول، در فضایی با دیوارهای رنگارنگ، کتابخانه مدرسه را دیدم. کتابخانه ای که هیچ وقت در آن بسته نیست، چون اصلا در ندارد. ا زآن جالب تر گفته مدیر اجرایی مدرسه ؛ آقای راحمی است که می گفت: می خواهیم دانش آموزان مدرسه را درون کتابخانه ببینند و نه کتابخانه ای در یک مدرسه.

بعد از شنیدن توضیحات ایشان درباره مدرسه فایزون و از ایشان خواستیم از نگاه یک مدیر مدرسه بگویند که چه کتابداری در مدرسه شان کارامد تر است. آقای راحمی، کسانی که می توانند مسئولیت کتابخانه را بر عهده بگیرند در دو دسته تقسیم کردند، افرادی که کاملا منظم و سیستمی هستند و انعطاف و خلاقیت درکارشان نشان نمی دهند. و گروه افرادی که تمایل به کارهای ترویجی و خلاقانه دارند و توانایی قرار گرفتن در یک سیستم منظم را ندارند. ایشان کتابدار مطلوب آموزشگاهی را حد وسط این دو، می دانستند. فردی که منظم و منعطف بوده و بتواند در عین انجام امور فنی، انعطاف لازم را در طراحی برنامه های کتابخوانی خلاقانه و ارتباط گرفتن با دانش آموزان انجام دهد. البته در تجربه این سالها به این رسیده بودند که یک تیم بهتر می توانند به تحقق این کار کمک کنند تا یک فرد. ایشان یکی از نیازهای کتابخانه مدرسه را ایجاد بسته های مطالعاتی مختلف متناسب با نیاز، مخاطب و سن دانش آموزان می دانند و این مدرسه به طراحی یک سری بسته با عناوین من شک می کنم پس هستم؛ کلاهت را از پس معرکه بردار؛ زود، تند، سریع و … نموده است که هر کدام برا ی ارائه منابع اطلاعاتی متناسب با یک سوال یا یک موضوع خاص یا ارائه به یک روش خاص(ارائه تیتر وار، خلاصه ای، گزیده و …) می پردازد.

سپس کتابداران مدارس بانو امین، ساعی، روشنگر، نورا، شهید چمران، شهید بهشتی(کتابخانه خورشید)، تزکیه، بخش کودکان حسینیه ارشاد، به بیان ویژگی های کتابداران مدارس و صلاحیتهای آموزشی آنها اشاره نمودند. مهمترین ویژگی کتابداران مدارس مهارتهای ارتباطی شناخته شد. یک کتابدار مدرسه باید بیاموزد که چگونه با دانش آموزان، معلمان و خانواده های ایشان به شیوه های شفاهی و مکتوب ارتباط برقرار نماید. روی خوش و لبخند شاه کلید آغاز یک ارتباط صحیح و تخصصی است. سایر موارد مطرح شده به صورت تیتر وار عبارتند از:

مجهز بودن به مهارت­های هنری:  هنرهای آوایی(همجون قصه گویی و …)، تجسمی(نقاشی، کاردستی و…)،  نمایشی(نمایش خلاق و تئاتر و …)

شناخت شیوه های مطالعه(تندخوانی و …)

توانایی فهرست نویسی و سرعت در کار

آشنایی با شیوه های ترویج کتابخوانی(بلندخوانی، طراحی فعالیت بر اساس کتاب، و…) و لذت بخش نمودن مطالعه

آشنایی با ماهیت بازی و توانایی بهره گیری از بازی در آموزش

کتابخوان بودن: شناخت ادبیات کودک، نویسندگان و ناشران کودک

توانایی تدریس و آشنایی با روشها و فنون تدریس

شناخت سازمان ها و مراکز مرتبط با کودکان و نوجوانان: مانند باغ علم،  موزه علم نیاوران و …

شناخت جوایز حیطه کودکان و نوجوانان و توانایی شناخت فهرست های معتبر در حیطه ادبیات کودک به عنوان ابزارهای مجموعه سازی در محیط کتابخانه

فن بیان

روانشناسی و چهره شناسی و آشنایی با زبان بدن

اطلاعات عمومی

آشنایی با مباحث سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی

مشاوره خواندن و شناخت ژانرهای ادبی و منابع واسط

آشنایی با مهارتهای به کارگیری و آموزش کار گروهی

وظایف کتابدار آموزشگاهی و دغدغه هایی که باید داشته باشد نیز موارد زیر برشمرده شد:

توسعه تفکر

شناخت رشته های مختلف و کمک به دانش آموزان در شناخت رشته ها و تخصص های مختلف

کمک به استعدادیابی دانش آموزان

آشنا کردن دانش آموزان با محیط اطراف و دنیا

شکل دهی به کتاب خواندن به عنوان یک رفتار

آموزش چرایی خواندن، چطور خواندن و چه خواندن به دانش آموزان

توانایی ارتباط با سایر کتابخانه ها ا زجمله کتابخانه عمومی

آموزشهای غیر مستقیم متناسب با توسعه مهارت­های شهروندی، اخلاقی و محیط زیستی با بستر هنر و خلاقیت

کیفی نمودن مطالعه و خواندن و توسعه موضوعات و ژانرهای مطالعاتی بچه ها

گفتگو پیرامون کتاب و تحلیل و نقد کتاب

رفع چالشهای پیش رو معلمان و اولیا و تامین اطلاعات مورد نیاز آنها در قالب کتاب، روزنامه، بازی و …

ارائه منابع اطلاعاتی با کیفیت بدون سوگیری و جهت گیری

خانم مرتضایی فرد از شورای کتاب کودک؛ آقای دکتر زره ساز از دانشگاه خوارزمی با سمت جانشین دبیر علمی و آقای عمرانی دبیر اجرایی کنگره، خانم دکتر عاطفه شریف از دانشگاه تربیت مدرس در این جلسه حضور داشتند که هر یک به اشتراک تجارب، دیدگاه ها و دغدغه های خود پرداختند.

آخرین اخبار