به گزارش خبرنگار لیزنا، دوشنبه، 15 آبان، نخستین نشست باشگاه اطلاعات سبز با شعار «هرکتابخانه یک پایگاه سبز» در حسینیهٔ ارشاد برگزار شد.
اتحاد کتابداران و فعالان محیط زیست
در آغاز نشست سید ابراهیم عمرانی، نمایندهٔ انجمن کتابداری و اطلاعرسانی در باشگاه اطلاعات سبز به معرفی این تشکل و شرح اهداف آن پرداخت. عمرانی گفت: این باشگاه از گردهمایی چهار گروه داوطلب محیط زیست و چهار گروه کتابداری تشکیل شده است و هدف آن استفاده از ظرفیت اطلاعرسانی کتابداران و کتابخانهها برای توزیع بیشتر اطلاعاتی است که فعالان محیط زیست تولید میکنند. او ابراز امیدواری کرد که به این ترتیب ارتباطگیری و اطلاعرسانی میان فعالان محیط زیست از شیوه فرد به فرد به شیوهای سازمانیافته تبدیل شود و بر سرعت و دامنه اطلاعرسانی افزوده شود.
عمرانی شورای کتاب کودک، خانهٔ کتابدار کودک، کتابخانهٔ حسینیهٔ ارشاد و کتابخانه های سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران را از اعضای این باشگاه برشمرد و عنوان کرد: لوگوی باشگاه بر دیوار تمام این کتابخانهها نصب خواهد شد و ضمنا هر یک از کتابخانهها تلاش خواهد کرد از طریق نصب تابلوی اعلانات باشگاه و تدارک قفسهٔ کتابهای محیط زیستی به تسریع جریان اطلاعرسانی کمک کند. وی همچنین از امکان درج اخبار مربوط به فعالیتهای محیط زیست در پورتال جامع کتابخانههای شهر تهران خبر داد.
عمرانی همچنین لیزنا را از حامیان باشگاه معرفی کرد که اخبار مربوط به فعالیتهای باشگاه را به کتابداران منتقل خواهد کرد.
آیا انسان اشرف مخلوقات است؟
پس از پایان سخنان عمرانی نماهنگ کوتاهی دربارهٔ محیط زیست پخش شد و سپس میترا البرزمنش، مدیر عامل انجمن پایشگران محیط زیست، پاما، تریبون را در دست گرفت و سخنرانی خود را با این پرسش آغاز کرد که آیا عنوان اشرف مخلوقات برای انسان به معنای برتری و جدایی او از سایر اجزای طبیعت است؟
وی هدف انسانها را در تمام طول تاریخ بهبود زندگی از جنبههای اقتصادی و معنوی دانست و به ذکر برخی از تلاشهای انسان در این راه و برخی از پیشرفتهای او به خصوص در قرون اخیر پرداخت. وی در ادامه به محدودیت منابع موجود در زمین اشاره کرد و گفت: تنها 30در درصد خشکیهای زمین منابع مورد نیاز انسان یافت میشوند. قدرت بازتولید این منابع از صفر تا نزدیک 100 درصد متغیر است و بازتولید حدود 75 درصد این منابع صفر است. او بشر را عامل تغییراتی در مقیاسهای زمین شناسی دانست و از جمله تغییرات ایجاد شده توسط بشر، به جابهجایی کوهها و تغییر مسیر رودخانهها و جادهسازی در دل جنگلهای انبوه اشاره کرد.
مدیرعامل پاما به گسترش الگوی توسعه اقتصاد محور در سه قرن گذشته اشاره کرد و نتایج این اتفاق را چنین برشمرد: ارزشمندی اخلاقی و اجتماعی مصرفگرایی، بهرهبرداری از منابع بیش از ظرفیت بازتولید و خودپالایی آنها، تخلیه منابع غیرقابل تجدید، آلودگی و تخریب محیط و فقر و نابرابری اجتماعی.
محیط زیست ایران، فرصتها و تهدیدها
این فعال محیط زیست در ادامه به معرفی توانمندیهای محیط زیستی ایران پرداخت و عنوان داشت: ماهیان ایران 1 در صد از ماهیان کل زمین، پرندههای ایران 6 در صد از پرندگان زمین، و پستانداران ایران 5 درصد از پستانداران زمین هستند. او به وجود 8هزار گونهٔ گیاهی اشاره کرد که بعضی از آنها مانند لالهٔ واژگون و سوسن چلچراغ بومی ایران هستند. وی همچین جنگلهای حرا در جنوب کشور را نمونهای منحصر به فرد از اقلیم جنگل دانست.
البرزمنش در ادامه عبارت «ردپای اکولوژیک» را به عنوان نسبت مصرف جمعیت انسانی به ظرفیت اکولوژی برشمرد و با ارائهٔ نموداری نشان داد که این نسبت در ایران از سال 1960 شروع به رشد کرده به طوری که امروزه میزان مصرف ما بیش از سه برابر ظرفیت محیط است. او همچنین ساخت جاده در شیبهای تند، فشار دام و تخریب پوشش گیاهی را از جمله خطراتی برشمرد که کوهستانهای ایران را تهدید میکنند. این فعال محیط زیست به افزایش سدسازی بدون توجه به منابع اشاره کرد و نتیجه این کار را رسوبگذاری دریاچه پشت سد و تعفن آب آن دانست.
مدیرعامل پاما در ادامه از خطر خشک شدن دریاچهٔ ارومیه و خطر نشست زمین در فلات ایران به دلیل کاهش ذخیره آب زیرزمینی سخن گفت. وی همچنین به افزایش تصاعدی چشمههای ریزگرد در مرزهای غربی ایران به دلیل خشک شدن هورالعظیم اشاره کرد و گفت: هنوز همهٔ آثار منفی ریزگردها بر دستگاه تنفسی و خون انسان شناخته نشدهاست. البرزیمنش رتبهٔ ایران در شاخص شادی جهانی از 67 به 81 را مربوط به تخریب محیط زیست دانست.
نیاز به اخلاق و فلسفهٔ جدید
البرزی منش راهکار مشکل محیط زیست در ایران و جهان را درک جدید از نظام هستی دانست که بر اساس آن انسان نه ارباب طبیعت بلکه جزئی از آن است که به دلیل شعور بیشتر، مسئولیت ویژهای در قبال سایر زیستمندان بر عهده دارد. او به لزوم گشترش اخلاق و فلسفهٔ جدیدی اشاره کرد که در جهت توسعهٔ پایدار و رفع نابرای و فقر گام بردارد.
مدیرمسئول پاما به تعهد اخلاقی انسان در قبال طبیعت اشاره کرد و گفت: انسان در موقعیتی است که میتواند دربارهٔ حیات سایر گونهها تصمیم بگیرد و این موضوع مسئولیت بزرگی بر دوش او میگذارد. او از مفهوم بیودمکوراسی و اهمیت احترام به حقوق همهٔ زیستمندان سخن گفت.
قبل از شروع بخش پرسش و پاسخ برنامه کارگاهها و سفرها و ثبت نام برای اینها انجام شد و اعلام شد که کارگاه این هفته پنجشنبه برای کتابداران کتابخانه های سازمان فرهنگی و هنری ثبت نام کامل شده و برای تکرار آن دو ستان می توانند پنجشنبه آینده در کار گاه ثبت نام کنند. برای ثبت نام می توانید با دفتر انجمن تماس بگیرند و برنامه را سوال نمایند.
سفر محیط زیستی این هته روز جمعه 19 آبان و سفر بعدی جمعه 26 آبان و هر دو سفر به روستای شهرستانک خواهد بود که هم مسایل زیست محیطی در محیط روستا مورد بحث قرار داده شود و هم شرکت کنندگان از زیبائیهای این فصل در روستای زیبای شهرستانک لذت ببرند.
پس از پایان سخنان این فعال محیط زیست، حاضران به طرح پرسشهای خود پرداختند.