کمیته آموزش نهمین دوره هیئت مدیره انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران، دومین پخش زنده خود را تحت عنوان “بازآفرینی مسیر شغلی در علم اطلاعات و دانش شناسی: فرصتها و مهارتها 1/10” روز دوشنبه 19 خرداد 1404 ساعت 19 الی 21 به دبیری محمد مومن (عضو کمیته آموزش انجمن) به صورت آنلاین در بستر گوگل میت برگزار شد.
میهمانان این هماندیشی، دکتر الهه میگونپوری (دکتری تخصصی کارافرینی و کسب و کار بین الملل و عضو هیئت مدیره انجمن مدیریت کسب و کار ایران و معاون و هیات علمی پژوهشکده مدیریت توسعه و تجاری سازی محصول(N.P.D.C) ) و میلاد روشنی (کاندیدای دکتر کتابداری و اطلاعرسانی دانشگاه علوم پزشکی ایران و مدرس دانشگاه آل طه) بودند.
در ابتدا، محمد مومن (دبیر رویداد)، به معرفی مسیرهای تحصیلی رشته علماطلاعات از مقطع کاردانی تا دکتری تخصصی و اهمیت شناخت دقیق رشته برای انتخاب آگاهانه مسیر تحصیلی و شغلی اشاره شد.
در ادامه، تحلیل رویکرد سرفصلهای آموزشی این رشته مورد بررسی قرار گرفت. ایشان بر اهمیت تعادل میان مباحث نظری، عملی و مهارتی تأکید کرد و به نقش آموزشهای کاربردی در آمادگی دانشجویان برای ورود به بازار کار پرداخت.
محمد مومن در بخش پایانی صحبتهای خود به رستهبندی مشاغل مرتبط با علم اطلاعات و دانششناسی در چهار دسته ( مشاغل دولتی، مشاغل خصوصی، فرصتهای کارآفرینی، و موقعیتهای مرتبط با این حوزه) اشاره کرد.
اولین میهمان دومین پخش زنده کمیته آموزش، میلاد روشنی، به اهمیت مهارتهای عملی و تواناییهای فردی بهعنوان معیار اصلی موفقیت پرداخت و در ادامه به نقش تصمیمگیری و انتخابهای آگاهانه اشاره کرد و تأثیر آنها را در شکلگیری آینده حرفهای افراد مورد بررسی قرار داد.
ایشان، مدل دوگانه تصمیمگیری را معرفی کرد که شامل دو نوع تصمیمگیری است: شهودی و عاطفی، که بر اساس احساسات و تجربه شکل میگیرد، و منطقی و عقلانی، که مبتنی بر تحلیل و دادههای دقیق است.
همچنین، به نتایج انتخابها و ضرورت شناخت تأثیرات آنها بر زندگی حرفهای و تحصیلی اشاره و هشدار داد که افراط در انجام تستهای شخصیتشناسی ممکن است موجب سردرگمی فرد در انتخاب مسیر شود.
در ادامه، میلاد روشنی بر اهمیت کارآموزی و آغاز فعالیتهای شغلی از پایه تأکید کرد و گفت: تحصیلات دانشگاهی بهتنهایی معیار موفقیت نیست و داشتن هدف مشخص در مهارتآموزی و خودآموزی نقش کلیدی در رشد حرفهای دارد. همچنین، به مهارتهای نرم از جمله ارتباطات، حل مسئله و تفکر انتقادی اشاره کرد و آنها را برای ورود موفق به بازار کار ضروری دانست.
در بخش پایانی صحبتهای خود، بر لزوم شبکهسازی و تأثیر باورهای شخصی بر موفقیت شغلی تأکید کرد. همچنین، فهرستی از ۱۱۰ فرصت شغلی مرتبط با حوزه علم اطلاعات و دانششناسی ارائه کرد که میتواند به فارغالتحصیلان این رشته در برنامهریزی مسیر شغلی کمک کند.
دکتر الهه میگونپوری، دومین میهمان پخش زنده کمیته آموزش در سخنرانی خود به اهمیت تمایز میان سه مفهوم کلیدی (کارآفرینی، کسبوکار و خوداشتغالی) اشاره کرد.
کارآفرینی بالاتر از کسبوکار و کسبوکار بالاتر از خوداشتغالی قرار میگیرد، زیرا کارآفرینی نهتنها به ایجاد اشتغال بلکه به خلق ارزش، نوآوری و توسعه پایدار منجر میشود. در همین راستا، بر لزوم تبدیل مدیریت اطلاعات به ارزش تأکید کرد و نقش اطلاعات را در شکلگیری کسبوکارهای نوین مورد بررسی قرار داد.
دکتر میگونپوری مثلث کسبوکار و کارآفرینی را معرفی کرد که شامل سه ضلع مهارتهای مدیریتی، مهارتهای فنی و مهارتهای نرم است. مهارتهای فنی شامل دانش تخصصی برای انجام کار، مهارتهای مدیریتی برای هدایت کسبوکار و مهارتهای نرم مانند شبکهسازی، انعطافپذیری، توانایی مذاکره و تعامل مؤثر با دیگران است. تأکید شد که موفقیت در کارآفرینی تنها به داشتن مهارتهای فنی وابسته نیست، بلکه شناخت بازار و مهارتهای بینافردی نقش اساسی در ایجاد فرصتهای شغلی دارد.
ایشان با اشاره به هوشمندی نسبت به سایرین برای فرصتیابی توضیح داد که فرصتهای کسبوکار دارای ماهیت منفی هستند، یعنی بهخودیخود ظاهر نمیشوند و باید با تحلیل شرایط بازار و نیازهای جامعه کشف شوند. در این راستا، شناسایی نیازهای واقعی و ارائه ایدههای نوآورانه امری حیاتی است.
همچنین، تحلیل SWOT برای شناخت نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدهای رشته علم اطلاعات و دانششناسی پیشنهاد شد تا فارغالتحصیلان بتوانند مسیر خوداشتغالی، کسبوکار و نهایتاً کارآفرینی را بهدرستی هدایت نمایند، در همین زمینه از شرکت کنندگان خواسته شد به شکلی عمل تحلیل رشته علم اطلاعات و دانش شناسی را انجام دهند.
عضو هیئت مدیره انجمن مدیریت کسب و کار ایران بر ضرورت توجه به بازارهای نوپای اطلاعاتی تأکید کرد و بیان داشت که فارغالتحصیلان این رشته باید ضعفهای خود را به قدرت و تهدیدهای موجود را به فرصت تبدیل کنند. همچنین، موانعی مانند قوانین دستوپاگیر، رقابت شدید با متخصصان حوزه رایانه، تعداد بالای فارغالتحصیلان و محدودیت فرصتهای دولتی بهعنوان چالشهای این حوزه مطرح شدند که نیازمند بررسی و یافتن راهکارهای مناسب هستند.
برای موفقیت در این مسیر، شناخت کامل بازار، ارائه دادههای جدید، استفاده از مشاوران، بهروز نگهداشتن مهارتها، توجه به موقعیت و ظرفیت بازاریابی خدمات اطلاعاتی توصیه شد. وی همچنین بر لزوم آشنایی با طرح کسبوکار و بوم مدل کسبوکار تأکید کرد که به کارآفرینان کمک میکند مسیر رشد خود را مشخص کرده و به شکل اصولی فعالیت خود را توسعه دهند.
یکی از موارد کلیدی مورد بحث، شبکهسازی با نهادهای مرتبط و ورود به شتابدهندهها بود. این اقدامات به افراد کمک میکند مسیر رشد خود را کوتاه کرده و از مشاوره و راهنمایی منتورها بهرهمند شوند. همچنین، مشارکت در شرکتهای دانشبنیان پیشنهاد شد تا فارغالتحصیلان تجربه لازم را کسب کرده و بتوانند فعالیت خود را به سطح حرفهای برسانند.
در پایان، دکتر میگونپوری به مفهوم MVP (حداقل محصول قابل عرضه) اشاره کرد که به کارآفرینان کمک میکند تا ایده خود را در بازار تست کرده و مدل پایدار کسبوکار خود را توسعه دهند. بهعنوان نمونه، ایجاد مؤسسات کتابدرمانی مطرح شد که میتواند بهعنوان یکی از حوزههای نوین کسبوکار در علم اطلاعات و دانششناسی مورد توجه قرار گیرد. این سخنرانی مسیر روشنی برای فارغالتحصیلان این رشته جهت ورود موفق به بازار کار ارائه کرد.
این هماندیشی راس ساعت 21 به کار خود پایان داد.
لازم به ذکر است فیلم ضبط شده و فایلهای ارائه میهمانان پخش زنده بازآفرینی مسیر شغلی در علم اطلاعات و دانش شناسی: فرصتها و مهارتها 1/10 از طریق لینک قابل مشاهده میباشد.