سپس، دکتر اسحاق صلاحی، رئیس اسبق سازمان اسناد و کتابخانه ملی به ایراد سخنرانی پرداخت. وی در آغاز سخن، پیام جمعیت کثیر حاضر در سالن را اینگونه تعبیر کرد: دوستان اینجا حضور دارند که بگویند، آقای صالحی شما تنها نخواهید بود، صلاحی، هر چند خطا کار بودی، خسته نباشی.اسحاق صلاحی، با اشاره به اینکه کتابخانه ملی پل ارتباطی بین نسلی است، بیان کرد: در این مدت باورمان بر این بود که سازمان اسناد و کتابخانه ملی جزئی از پازل مهم بخش فرهنگی کشور است.رئیس اسبق کتابخانه ملی تصریح کرد: در این مسیر ما با سه رویکرد عمده پیش رفتیم. تحول گرایی، که در این راستا با باورها، ایده ها و ایمانمان پوست انداختیم. وی ادامه داد: برای این سازمان رویکرد سیستمی قائل بودیم و رویکرد سوم آینده نگری بود، که در این راستا توانستیم سند استراتژیک سازمان را تدوین کنیم.
وی افزود: امروز افتخار ما این است که تنها دستگاه دولتی هستیم که هر چهار مرحله ایجاد تفکر استراتژیک، تدوین سند راهبردی، تدوین برنامه ریزی راهبردی، و نظام ارزیابی عملکرد بر اساس نرم افزار های کاملا علمی، به صورت یکپارچه در حال شکل گیری است.
صلاحی در ادامه به اقدامات انجام گرفته از سوی کتابخانه ملی در طول دوره 32 ماهه مدیریتی اش پرداخت. صلاحی که تلاش این سازمان را معطوف به در دسترس قرار دادن داشته های ملت دانست، تصریح کرد: این سازمان 34 هزار جلد نسخه خطی داشت که امروز به 38 هزار جلد رسیده است و افتخار ما بر این است که امروز 36 هزار نسخه خطی دیجیتال سازی و بیش از 27 هزار جلد به صورت تمام متن از طریق سایت کتابخانه ملی قابل دسترس است.وی ادامه داد: امروز بیش از 32 هزار پایان نامه، اسکن شده و در تالار دیجیتال سازمان قرار گرفته است.صلاحی با اشاره به راه اندازی شیفت شب کتابخانه ملی، تصریح کرد: این سازمان اولین کتابخانه ملی دنیاست که به صورت دو شیفت کار می کند.
عضویت الکترونیکی 8500 ناشر، 51 میلیون صفحه دیجیتال شده، اخذ مجوز برای ایجاد سازمان اسناد و کتابخانه ملی در 21 مرکز استان و راه اندازی 3 مرکز به طور کامل، تدوین فهرست نسخ خطی موجود در کشور، فصلنامه های علمی پژوهشی، امضای 55 تفاهم نامه، نشس های تخصصی، از مواردی بود که اسحاق صلاحی به عنوان اقدامات انجام شده در این دوره ذکر کرد.
رئیس اسبق کتابخانه ملی، صالحی امیری و نهاوندیان را مورد خطاب قرار داد و گفت: اعتراف می کنم که در طول این دوره فشار مضاعفی بر همکاران وارد کردم. من به همکارانم ظلم کردم. وی ادامه داد: کتابهای زیادی در مخازن بود، واسپاری های زیادی انجام شد که باید تعیین تکلیف می شد، فضای جدیدی فراهم و خدمات جدیدی ارائه شد، من از صمیم قلب به همه همکارانم اعلام می کنم که از شما سپاسگزارم.
صلاحی ادامه داد: در حضور جمع اعلام می کنم که به عنوان تجربه 32 ماهه اگر جایی تجربه من به درد این سازمان می خورد، در هر کجا و هر شرایطی که باشم به جناب آقای صالحی در پیشبرد اهداف کمک خواهم کرد.
صلاحی در خاتمه نهاوندیان را مورد خطاب قرار داد و خواسته هایش را در جهت کمک به ریاست جدید کتابخانه ملی مطرح کرد، وی تصریح کرد: ساختار این سازمان باید اصلاح شود، این ساختار پاسخگوی مأموریت قرن 21 برای جایی که تنها حافظه ملی این ملت قرار است باشد، نیست.
وی با اشاره به لزوم افزایش اعتبارات بیان کرد: اعتبارات از 54 میلیارد به 44 میلیارد تومان تقلیل یافته است، این منابع پاسخگوی اداره کردن این سازمان با رسالت حاکمیتی نیست.
آخرین نکته ای که صلاحی بدان اشاره کرد، وضعیت حقوقی کارکنان کتابخانه ملی بود، وی بیان کرد: استدعا دارم توجه جدی به مساله افزایش حقوق کارکنان شود.
در ادامه مراسم، حجت الاسلام علی یونسی، مشاور رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیت های دینی و مذهبی، ضمن تبریک به ریاست جدید و تشکر از ریاست اسبق کتابخانه ملی، کتابخانه ملی را خانه محققان، دانشمندان و پژوهشگران دانست.
حجت الاسلام یونسی در سخنان خود اذعان داشت: اسناد به مراتب مهم تر از کتابخانه است ضمن اینکه خیلی از کتب به خودی خود سند است. وی با اشاره به اینکه کتابخانه ملی، حافظه ملی و تاریخی است که هویت ملی، تاریخی و فرهنگی ما را نگاهداری می کند، تصریح کرد: باید در یک پویایی جدید اسناد و کتب مربوط به ایران که در کشور های گوناگون است، خریداری و به داخل کشور منتقل گردد.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه در مواردی حتی سازمان های داخلی از ارائه بعضی اسناد خود داری می کنند، تاکید کرد: برای این کار حمایت دولت و بودجه زیادی لازم است.یونسی در ادامه ضرورت مدیریت و نظارت بر اسناد را، در شرایطی که امکان انتقال وجود ندارد، یادآور شد. مشاور رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیت های دینی و مذهبی در خاتمه سخنان خود ضمن تبریک به ریاست جدید کتابخانه ملی، گفت: امیدوارم شایستگی تدبیر و امید را در بهترین وجه به نمایش بگذاریم. در ادامه مراسم، سید رضا صالحی امیری، رئیس کتابخانه ملی، اذعان داشت: بنای سخن سازمان و دستگاه را ندارم و انشاالله دکتر نهاوندیان و سایر دولتمردان حاضر در این مراسم تلاش خواهند کرد مشکلات سازمان را که مشکلات کشور است حل کنند.
صالحی حضور دولتمردان را در این مراسم نشان از توجه خاص دولت تدبیر و امید به این سازمان دانست و بیان کرد: ما در سرزمین زندگی می کنیم که من از آن به عنوان سرزمین راز و رمزهای فرهنگی یاد می کنم. وی تصرحی کرد: با ادله علمی قابل اثبات است که میراث فرهنگی و صنعت فرهنگی کشور حتی به لحاظ بار مالی می تواند جایگزین نفت شود، این میراث می تواند ایران بدون نفت را اداره کند.
رئیس کتابخانه ملی با اشاره به اینکه میزان اسناد و نسخ خطی فارسی در هند بیش از کتابخانه ملی است، و نیز آمار کتابهای تاجیکستان که بیش از کتابخانه ملی است بیان کرد: این اختلاف یک رسالت را به ما دیکته می کند، که ما نسبت به این سرزمین و فرهنگ، دینمان را ادا نکردیم.
صالحی در خاتمه اظهار داشت: تلاش می کنم تا با استفاده از خرد جمعی و استفاده از تمام ظرفیت ها، این مجموعه به مرکز گفتگو، مرکز اندیشه و اتاق فکر تبدیل شود. این مجموعه باید محل امن اندیشه ها باشد. وی همچنین گفت: بنده به همه آنهایی که قلم می زنند، به اندیشمندان با هر گرایش سیاسی، پیام می دهم که در های این مجموعه به سوی همگان باز است.
پس از سخنرانی ریاست کتابخانه ملی، محمد باقر نوبخت، معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور ضمن تبریک به صالحی و تقدیر از صلاحی، بیان کرد: در این مجال اندک جز اعلام آمادگی برای رویکرد دولت تدبیر و امدی در جهت بستر سازی فرهنگی سخنی نخواهم گفت. وی تصریح کرد: آقای صالحی نیک بداند که بنده به عنوان خدمتگزار کوچک از دولت بزرگ به شما اطمینان می دهم، هر چند با خزانه در مضیقه، آنچه بتوانم تا قبل از پایان سال مالی جاری و آنچه باقی ماند، برای سال آتی به انجام برسانم.
در ادامه محمد نهاوندیان، رئیس دفتر ریاست جمهوری، با اشاره به عصر اطلاع رسانی و ارتباطات که منجر به گستردگی اطلاعات و در عین حال کم شدن عمق آن شده است، هشدار داد که نباید اطلاع جای علم و حکمت را بگیرد، وی افزود: در این رابطه مجموعه سیاست فرهنگی و به طور خاص سیاست کتاب باید داهیانه و با همکاری دستگاه های مختلف مورد تصمیم گیری قرار گیرد.
نهاوندیان گسترش دسترسی به کتاب و اسناد را مسولیت اساسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی دانست و بیان کرد: در این رابطه سازمان باید سیاست روشنی را در پیش گیرد. وی با اشاره به تصویب قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات در سال 88، از تدوین آیین نامه آن و تصویب و ابلاغ آن در آینده ای نزدیک خبر داد و گفت: ما به طور جدی دسترسی آزاد به اطلاعات را مورد حمایت قرار خواهیم داد و کتابخانه ملی می تواند مرکز این حرکت و نهضت باشد.
رئیس دفتر ریاست جمهوری، یکی از لازمه های این دسترسی را دسترسی به اسناد مربوط به ایران در خارج از کشور دانست و در خصوص ایجاد دسترسی از طریق قراردادهای بین المللی ابراز امیدواری کرد.
وی حفظ میراث فرهنگی را از وظایف مهم کتابخانه ملی دانست و بر همکاری جدی بین کتابخانه ملی و وزارت امور خارجه برای حراست و صیانت از میراث فرهنگی تأکید کرد. وی تصریح کرد: برای انجام این مهم کتابخانه ملی باید سیاست تشویق و هماهنگی را در پیش گیرد.
محمد نهاوندیان در ادامه مساله اقتصاد کتاب را عنوان کرد، وی در این خصوص گفت: اینکه ما گمان کنیم که این مهم تنها با تکیه بر بودجه دولت شدنی است، ما را به مقصود نمی رساند و این حوزه ای است که می توان اهل اقتصاد را هم به سمت آن کشاند. وی بیان کرد: فعالان اقتصادی باید احساس کنند یکی از جاهایی که می توانند دین خود را به کشور ادا کنند، حمایت از پروژه های فرهنگی است.
نهاوندیان در خاتمه از تمام کسانی که در تاسیس، شکل گیری، و رشد کتابخانه ملی از آغاز تا کنون نقش داشته اند، و نیز روسای این سازمان پس از انقلاب اسلامی، آقایان، رجبی، خاتمی، اشعری، بجنوردی، صلاحی و تمامی کسانی که در پیشبرد این کاروان نقش داشته اند تقدیر کرد. وی همچنین نوید این را داد که دولت تدبیر و امید با جهت گیری های دکتر روحانی، حتما بر اولویت فرهنگ و انجام ماموریت گسترش فرهنگ ایرانی اسلامی اهتمام خواهد ورزید.